FARKLI BAKIŞTAN

Selman Sağlam

İslamiktisadi.net Site Editörü

İslam iktisadı ve finansı çalışma alanı özellikle son yıllarda artan bir ürün verme eğilimdedir. Bu doğrultuda çıkan kitaplar, düzenlenen etkinlikler, sempozyumlar, sunumlar vs. derken 2019 yılı neredeyse baştan sona dolu bir takvimle geçmiş bulundu. Bu süreçte sivil ve üniversitelere bağlı araştırma merkezleri gündemi belirleyen kurumlar oldular. Yapılan çalışmalar incelendiğinde içeriklerin ekseriyetle finans ile ilişkili olması ise giderek finansallaşan bir küresel sistemden bağımsız düşünülemeyecektir. 2019 yılı içerisinde bu alanda yer alan bir diğer platformun da web siteleri ve sosyal medya olduğu söylenebilir. Bu anlamda bu platformlar hem yukarıda sayılan etkinliklerin duyurulması ve değerlendirilmesi için bir ortam oluştururken, bundan bağımsız olarak alanla ilgili içeriklerin üretildiği bir mekân da olmuştur. Burada bahsedilen ikinci fonksiyonun daha kıymetli olduğunu düşünmekteyim.

Ancak belirmek gerekir ki 2019 yılı sosyal medyanın ve web sitelerinin bu sorumluluğu hissetmeleri anlamında zayıf geçmiştir. Diğer bir ifadeyle, İslam iktisadı ve finansı alanında içerik paylaşan bu platformlar incelendiğinde, 2019’un finansallaşma bağlamında genel akımına bir uyumluluğun olduğu söz konusudur. Ancak uyum o derece ön plana çıkmıştır ki bir noktadan sonra bu mecralar, yapılan etkinliklerin, çıkan kitapların veya raporların duyurulduğu bir podyum görevi görmeye başlamıştır. Bunu söylerken internetin, sosyal medyanın bu yönünün kullanılmaması gerektiğini söylemiyorum. Yapmak istediğim şey özellikle dijitalleşen bir dünyada çok geniş kitlelere ulaşma imkânı olan bu platformların, alana yön verecek içerikleri üretmek ve var olanları paylaşmak gibi bir sorumluluğunun olduğunu hatırlatmaktır.

Küresel anlamda finansallaşmanın artan trendi içerisinde, İslam iktisadı ve finansı çalışmalarının giderek sadece finans çalışmalarına dönmesi, kavramsal, felsefi, teorik ve tarihsel çalışmaların giderek azalması bir bakıma bizi istenmeyen bir sona götürecektir. Peki, sosyal medya ve web sitelerinin burada ne gibi bir sorumluluğu olabilir? Şunu unutmamak gerekir ki bu çalışmaları gerçekleştirecek geleceğin araştırmacılarına bu çalışma alanlarının sevdirilmesi gerekiyor. Dolayısıyla web siteleri ve sosyal medya hesapları bu tarz çalışmaları gündeme getirerek yoğun bir finansallaşma içerisinde farkındalık oluşturmaktan sorumludur. Finansal meseleler hakkında içerik yine üretilebilir, zaten içinde bulunduğumuz trend içerisinde bu içerikleri üretenler her zaman var olacaktır. Ancak özellikle İslam’ın sahip olduğu İlahi, metafiziksel, ahlaki, uhrevi bir takım dayanakları temel alma iddiasıyla gerçekleştirilen çalışmaların finansallaşma trendi içerisinde kaybolması ne derece istenen bir durumdur? 

İslamiktisadi.net sitesi editörü olarak yapabileceğim en faydalı çalışmanın bu farkındalığı oluşturmak olduğunu düşünüyorum.