TÜRKİYE'DE HUKUK 2019


2019’UN TEMATİK ÖZETİ

2019 yılında hukuk alanında yaşanan gelişmeleri sayılarla gösterdiğimiz bu bölüm sayesinde, yıllık akışı geniş bir perspektiften izleme imkanı oluşuyor.

Süregelen Tartışma Aile

Süregelen Tartışma Aile

Toplumun temel birimi aile üzerindeki tartışmalar, 2019 yılı boyunca da boyut değiştirerek devam etti. Her iki tarafın da isteğiyle gerçekleşen erken evlilik sonrasında, erkeğin cinsel istismardan yargılanarak aile birliğinin dağıldığı iddiaları bu tartışmaların başında geliyor. Diğer taraftan İstanbul Sözleşmesi’nin aile ve ahlaki değerler üzerindeki olumsuz etki iddiaları etrafında dönen tartışmalar devam ediyor.

Adalet Arayışının Yeni Yüzü: Sosyal Medya

Adalet Arayışının Yeni Yüzü: Sosyal Medya

2019 yılı, farklı bir iktidar alanı olarak sosyal medya üzerinden adalet arayışlarının çokça gündeme geldiği, sadece gündeme gelmekle kalmayıp adli ve idari makamları harekete geçirici etki doğurduğu bir dönem olarak karşımıza çıktı. Bununla birlikte bazı olaylar karşısında sosyal medyada oluşan kitlelerin etkisizliği de görüldü.

Anayasa Mahkemesi Bireysel Başvuru Kararları

Anayasa Mahkemesi Bireysel Başvuru Kararları

2019 yılı ayrıca Anayasa Mahkemesi’nin bireysel başvuru neticesinde verdiği kararların çokça gündemde olduğu bir yıldı. Nazlı Ilıcak, Osman Kavala, Can Dündar, Barış Akademisyenleri hakkında verilen kararlar, hukukun siyasetin şekillendirdiği bir mecradan çıkarılarak salt hukuki bakışla meselelerin ele alınması gerekliliği noktasında hatırlatmalarda bulundu. Bireysel başvuru neticesinde verilen karar dağılımlarına bakıldığında, ihlal edilen haklar bakımından adil yargılanma hakkı ilk sırada karşımıza çıkmaktadır. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin de en fazla ihlal kararı verdiği hak türünün adil yargılanma hakkı olması, yargılama adaletinin bir problem olarak karşımızda durduğunu gösterir.

2019 Seçimleri ve Yüksek Seçim Kurulu

2019 Seçimleri ve Yüksek Seçim Kurulu

31 Mart Mahallî İdare Seçimleri ve ardından yaşanan İstanbul seçimlerinin iptalinin tartışıldığı 2019 yılı, siyaseten dersler çıkarılması gereken bir yıldı. Seçimin iptali ve Yüksek Seçim Kurulu’nun kararları, gelecek yıllarda yapılacak seçimlerdeki muhtemel tartışmalara zemin hazırladı. Bu seçim ve sonrasında yaşanan hukuki gelişmeler, ülkenin demokrasi hayatı bakımından önemlidir. Bu minvalde Anayasa Mahkemesi bireysel başvuru kararları da incelenmeye değerdir.

Hukuk Fakülteleri ve Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı

Hukuk Fakülteleri ve Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı

2019 yılında son kurulan Çankırı Karatekin Üniversitesi Hukuk Fakültesi ile hukuk fakültelerinin sayısı 83 oldu. Fakülte sayılarının artışı ile ilgili süregelen hukuk eğitimi tartışmaları, 2019 yılında hukuk mesleklerine giriş sınavını getirdi. Buna göre hukuk mesleklerine giriş sınavının hukuk fakültesine yeni başlayacak öğrencilere uygulanacağı düzenlendi. Hukuk mesleklerine giriş sınavının dört yıl sonraki ilk uygulaması ve neticesi merakla bekleniyor.

Cumhurbaşkanlığı hükûmet sistemi ve cumhurbaşkanlığı kararnameleri

Cumhurbaşkanlığı hükûmet sistemi ve cumhurbaşkanlığı kararnameleri

2019 yılı, cumhurbaşkanlığı hükûmet sisteminin bütünüyle uygulandığı ilk yıldı. İdari teşkilat ve kamu personel hukuku alanında yoğunlaşan otuz civarında cumhurbaşkanlığı kararnamesi, Resmî Gazete’de yayınlandı. Dikkat çeken durum, CBK ile düzenlenemeyecek alanla ilgili aynı günkü Resmî Gazete’de kanun çıkarılması oldu. Mevcut durumda iktidar partisinin yasama içerisindeki ağırlığı hissedilirken Meclis’in ağırlığının değişmesi durumunda, yasama ve yürütmenin çatışma ihtimali, cumhurbaşkanlığı hükûmet sisteminin bir gerilim alanı olarak karşımızda durmaktadır.

2019’DAKİ HUKUKİ OLAYLARIN KAMUSAL GÖRÜNÜMÜ

Bu bölümde 2019'da hukuksal anlamda kamuda yaşanan önemli gelişme ve olayların kronolojik bir listesi yer almaktadır.

Ocak

Şubat

Mart

Nisan

Mayıs

Haziran

Temmuz

Ağustos

Ekim

Kasım

Aralık

Çankaya Üniversitesi Hukuk Fakültesi araştırma görevlisi Ceren Damar Şenel öldürüldü.

14 Ocak: Palu Ailesi

19 Ocak: Muhsin Yazıcıoğlu olayı

Çorlu tren kazasında takipsizlik kararı verildi

Gezi Parkı soruşturmasında 16 şüpheli hakkında ağırlaştırılmış müebbet hapis istemiyle iddianame hazırlandı.

İstanbul Kartal’da çöken Yeşilyurt Apartmanı’nın 3 kaçak kata rağmen imar affı kapsamında başvuru yapıldığı açıklandı.

Mahallî idare seçimleri sonucuna 25 ilde itirazlar yapıldı.

Çiftlik Bank’ın sahibi Mehmet Aydın hakkında düzenlenen iddianame kabul edildi.

İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Saadet Yüksel, AİHM yargıcı olarak seçildi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Yargı Reformu Stratejisi Belgesi’ni açıkladı.

İzmir’in Kınık ilçesi Asliye Ceza Mahkemesi Hâkimi, şikâyetçisi olduğu davayı hakim olarak yönetti.

AK Parti’nin öne sürdüğü “KHK’lıların da oy kullandığı” iddiası reddedildi.

Anayasa Mahkemesi, Osman Kavala’nın bireysel başvurusunu reddetti.

Reyhanlı saldırısının planlayıcısına, 53 kez ağırlaştırılmış müebbet cezası verildi.

Türkiye genelinde nöbetçi noterlik uygulamasına geçildi.

Anayasa Mahkemesi, Ahmet Altan ve Nazlı Ilıcak’ın başvurusunda hak ihlali görmedi.

Mahallî idare seçimleri soruşturmaları açıldı. 100’ün üzerinde kişi ifadeye çağırıldı.

AYM, tutuklu Kadri Gürsel ve Murat Aksoy’un başvuruları sonucunda kişilere tazminat ödenmesine hükmetti.

Nafaka ödeme sisteminde değişiklik öngören kanun teklifi hazırlandı.

İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi, bir boşan ma davasında, süresiz nafaka verilmeyeceğine hükmetti.

Berkin Elvan’ın ailesinin bireysel başvurusu reddedildi

AYM, “Bu suça ortak olmayacağız” başlıklı bildiriyi imzalayan akademisyenlerin ifade özgürlüğünün ihlal edildiğine karar verdi.

Şehit Mehmet Selim Kiraz’ın failleri ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına çarptırıldı.

Ergenekon davasında örgüt üyeliğiyle suçlanan tüm sanıklar beraat etti.

Kişisel Verileri Koruma Kurumu’ndan, VERBİS’e kaydolunması zorunluluğu getirildi.

Radyo, televizyon ve isteğe bağlı yayınların internet ortamından sunumu hakkındaki” yönetmelik Resmî Gazete’de yayımlandı

Ceza Muhakemesi Kanunu’nda 24 Ekim 2019’da yapılan değişik likle gündeme gelen “seri muhakeme usulü” 1 Ocak 2020’de baş ladı.

1. Yargı paketi, TBMM Genel Kurulu’nda kabul edilerek kanunlaştı.

Anayasa Mahkemesi, 15 Temmuz 2016 darbe girişimi sonrası memuriyete girişte getirilen “güvenlik soruşturması” uygulamasını iptal etti.

Wikipedia’nın erişiminin engellenmesi kararı AYM tarafından kaldırıldı.

201 sayılı Kamulaştırma Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, Resmî Gazete’de yayımlandı.

Uzman Görüşü

Ömer Faruk Erol

Ibni Haldun Üniversitesi

İdare Hukuku Bağlamında 2019 Yılı

Ali Osman Karaoğlu

Yalova Üniversitesi

Türkiye’de 2019 Yılı Uluslararası Hukuk Tartışmaları

Osman Vahdet İşsevenler

Yalova Üniversitesi

Sınırlarımızı ve Sınırlandırmayı Tanımak Bakımından 2019’da Gündemimiz Hukuk muydu?

Nihat Bulut

İstanbul Medipol Üniversitesi

İnsan Hakları Tartışmaları

Abdulkadir Yıldız

Necmettin Erbakan Üniversitesi

2019 Yılı Anayasa Hukuku Bağlamındaki Tartışmalar

MASANIN FARKLI TARAFI

Musab Osman Öztekin

Hukuk Öğrencisi

Bir Hukuk Öğrencisinin Gözünden 2019 Yılı Nasıl Geçti?

Hüseyin Önal

Avukat

Avukat Gözüyle 2019 Yılında Türkiye’de Hukuka Dair Bir Değerlendirme

Talha Erdoğmuş

Sakarya Üniversitesi

Hukuk Fakülteleri Niçin Dönüşmeli?

Cavit Tatlı

Avukat

2019’un Bilançosu: “Af” Beklentisi ve Yerel Seçimler

Hafsa Nur A. Engeloğlu

TBMM Müşaviri

Cumhurbaşkanlığı Hükûmet Sistemi Yasama’nın Önemini Ortaya Çıkarıyor

Ahmet Sait Öner

Avukat Mazlum-Der GYK Üyesi

2019 Yılında Türkiye’de İnsan Hakları’nın Görünümü

KATKIDA BULUNANLAR

Lütfi Sunar

İstanbul Medeniyet Üniversitesi Sosyoloji Bölümünde öğretim üyesi olarak çalışmaktadır. Sosyolojik teori, sosyoloji tarihi, şarkiyatçılık, İslamcılık, tabakalaşma alanında çalışmaları bulunmaktadır.

Necip Taha Gür

Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi ve Edebiyat Fakültesi Sosyoloji bölümünden 2010 yılında mezun oldu. İstanbul Üniversitesi’nde Kamu Hukuku alanında 2013 yılında yüksek lisans, 2019 yılında ise doktora derecesi aldı. Yalova Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde öğretim üyesi olarak çalışmaktadır.

Hafsa Nur A. Engeloğlu

Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’nden 2015 yılında, aynı üniversitenin Hukuk Fakültesi’nden 2016 yılında mezun oldu. Lise öğreniminden itibaren çeşitli STK’larda ve platformlarda farklı pozisyonlarda görev aldı. Avukatlık stajını tamamlayarak 2018 yılında ruhsatını alan Engeloğlu, İstanbul Şehir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Hukuku’nda “İdarenin Düzenleyici İşlemleri Kapsamında Cumhurbaşkanlığı Kararnameleri” başlıklı teziyle yüksek lisansını tamamladı. Hâlihazırda TBMM Müşaviri olarak görev yapmaktadır.

Elyesa Koytak

Galatasaray Lisesi’nden mezun olmasının ardından Galatasaray Üniversitesi Sosyoloji Bölümü’nü 2013 yılında tamamladı. Boğaziçi Üniversitesi Sosyoloji yüksek lisans programını 2017 yılında bitirdi. 2017 yılından itibaren İstanbul Medeniyet Üniversitesi Sosyoloji Bölümü’nde araştırma görevlisi olarak çalışmaktadır.

Hüseyin Önal

Lisans eğitimini 2015 yılında Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde tamamladı. Aynı yıl İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Kamu Hukuku Anabilim Dalı’nda yüksek lisansa başladı. Tez dönemi öğrencisi olup “Devletlerin Tanınması Hukuku Bağlamında Filistin Sorunu” başlıklı tezini yazmaktadır.

Ali Osman Karaoğlu

Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ni 2008 yılında bitirdi. 2013 yılında University of London bünyesinde Uluslararası Hukuk alanında “The Western Concept of Universal Human Rights and Its Enemy Islam” adlı tezi ile master derecesi aldı. Şehir Üniversitesi’nde 2015 yılında başladığı Kamu Hukuku doktorasını “Yabancı Yatırımların Korunmasında Uluslararası Hukukun Rolü” başlıklı teziyle 2019 yılında tamamladı. University of London ve Max Planck Institute for Comparative Public Law and International Law’da misafir araştırmacı olarak bulundu. Hâlihazırda Yalova Üniversitesi’nde öğretim üyesi olarak çalışmaktadır.

Abdulkadir Yıldız

2008 yılında İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden mezun oldu. Yüksek lisansını Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Hukuku alanında 2010 yılında tamamladı. 2015 yılında aynı üniversite ve aynı bölümden doktora derecesi aldı. Hâlihazırda Necmettin Erbakan Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde öğretim üyesidir.

Cavit Tatlı

2000 yılında İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden mezun oldu. 2001 yılında hâlen bünyesinde İstanbul Barosu’na bağlı serbest avukat olarak mesleğini devam ettirdiği Tatlı Hukuk Bürosu’nu kurdu. 2011 yılında Hukukçular Derneği Genel Başkanı olan Tatlı, 2019 yılında tekrar aynı göreve seçildi. Birçok dergi ve gazetede yazısı bulunmaktadır.

Nihat Bulut

Sırasıyla Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde lisans, aynı üniversitede Kamu Hukuku programında yüksek lisans ve doktora eğitimini tamamladı. Akademik görevlerinin yanında Türkiye İnsan Hakları Kurumu (TİHEK) Kurul Üyeliği (2012-2016) yaptı. Genel Kamu Hukuku, İnsan Hakları Hukuku alanlarında çalışmalar yapmakta olan Bulut, hâlen İstanbul Medipol Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde öğretim üyesi olarak çalışmaktadır ve aynı üniversitede rektör danışmanı olarak görev yapmaktadır. Genel Kamu Hukuku, Sanayi Devriminden Küreselleşmeye Sosyal Haklar, Küreselleşme ve Türkiye: Türkiye’de Devletin Gelişimi, Feodaliteden Küreselleşmeye Ekonomik İktidar Siyasal İktidar İlişkisi adlı kitapları ve birçok ulusal dergide çok sayıda makalesi bulunmaktadır.

Talha Erdoğmuş

2017 yılında İstanbul Şehir Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden mezun oldu. Galatasaray Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Hukuku Bölümü’nde yüksek lisans eğitimini tamamladı. Hâlen Sakarya Üniversitesi Hukuk Fakültesi İdare Hukuku Anabilim Dalı’nda araştırma görevlisi olarak görev yapmaktadır.

Osman Vahdet İşsevenler

2005 yılında Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden mezun oldu. Yüksek lisansını İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Hukuku alanında 2013 yılında tamamladı. Aynı üniversite ve aynı bölümden 2019 yılında doktora derecesini aldı. Yalova Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde öğretim üyesi olarak görev yapmaktadır.

Ömer Faruk Erol

İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden 2010 yılında mezun oldu. Yüksek lisansını 2012’de ve doktorasını 2017’de Marmara Üniversitesi’nde tamamladı. YÖK yüksek lisans desteği kapsamında Harvard Üniversitesi’nde misafir araştırmacı ve TÜBİTAK doktora desteğiyle McGill Üniversitesi’nde araştırmacı asistanı olarak bulundu. Yalova Üniversitesi, İstanbul Medeniyet Üniversitesi ve Marmara Üniversitesi’nde araştırma görevlisi olarak çalışmış olan Erol, İbn Haldun Üniversitesi’nde çalışmalarına devam etmektedir.

Rumeysa şenoğlu

2019 yılında İstanbul Şehir Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden tam burslu olarak mezun oldu. Lisans eğitimine devam ederken Meridyen Münazara Kulübü, Kadın ve Demokrasi Derneği, Hukukçular Derneği gibi çeşitli sivil toplum kuruluşlarında aktif görev alan Şenoğlu, Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı, Siyaset Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı’nda staj yapmış, çeşitli eğitimlere katılmıştır. Yalova Üniversitesi Kamu Hukuku Bölümü’nde yüksek lisans öğrenimine devam etmektedir. Uluslararası Hukuk, Mülteci Hukuku ve İslam Hukuku alanlarında çalışmalar yapmaktadır.

Musab Osman Öztekin

İzmir Bahçeşehir Koleji’nde okudu. Yalova Üniversitesi Hukuk Fakültesi 4. Sınıf ve ICIL (İstanbul Center of International Law) programı öğrencisidir. Çeşitli STK’larda çalışmaları bulunmaktadır.

Ahmet Sait Öner

Serbest avukatlık mesleğini yürütmektedir. Aynı zamanda Adalet ve İlim Akademisi’nin (ADİL) yöneticiliğini yapmaktadır. Hukuk alanında çalışma ve araştırmaları devam etmektedir.

Şerife Sena Poçanoğlu

Konya Sosyal Bilimler Lisesi’nde okudu. Lisans eğitimini İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde 2018 yılında tamamladı. Yüksek lisans eğitimine İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Hukuku Bölümü’nde devam etmektedir. Hâlihazırda avukatlık stajını tamamlayan Poçanoğlu, aktif olarak çeşitli STK’larda ve araştırma gruplarında yer almaktadır.

Nisanur Önay

2018 yılında İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden mezun oldu. 2019 yılında başladığı Galatasaray Üniversitesi Kamu Hukuku yüksek lisans programına hâlen devam etmektedir.