2019’UN TEMATİK ÖZETİ
2019 yılında hukuk alanında yaşanan gelişmeleri sayılarla gösterdiğimiz bu bölüm sayesinde, yıllık akışı geniş bir perspektiften izleme imkanı oluşuyor.
Süregelen Tartışma Aile
Toplumun temel birimi aile üzerindeki tartışmalar, 2019 yılı boyunca da boyut değiştirerek devam etti. Her iki tarafın da isteğiyle gerçekleşen erken evlilik sonrasında, erkeğin cinsel istismardan yargılanarak aile birliğinin dağıldığı iddiaları bu tartışmaların başında geliyor. Diğer taraftan İstanbul Sözleşmesi’nin aile ve ahlaki değerler üzerindeki olumsuz etki iddiaları etrafında dönen tartışmalar devam ediyor.
Adalet Arayışının Yeni Yüzü: Sosyal Medya
2019 yılı, farklı bir iktidar alanı olarak sosyal medya üzerinden adalet arayışlarının çokça gündeme geldiği, sadece gündeme gelmekle kalmayıp adli ve idari makamları harekete geçirici etki doğurduğu bir dönem olarak karşımıza çıktı. Bununla birlikte bazı olaylar karşısında sosyal medyada oluşan kitlelerin etkisizliği de görüldü.
Anayasa Mahkemesi Bireysel Başvuru Kararları
2019 yılı ayrıca Anayasa Mahkemesi’nin bireysel başvuru neticesinde verdiği kararların çokça gündemde olduğu bir yıldı. Nazlı Ilıcak, Osman Kavala, Can Dündar, Barış Akademisyenleri hakkında verilen kararlar, hukukun siyasetin şekillendirdiği bir mecradan çıkarılarak salt hukuki bakışla meselelerin ele alınması gerekliliği noktasında hatırlatmalarda bulundu. Bireysel başvuru neticesinde verilen karar dağılımlarına bakıldığında, ihlal edilen haklar bakımından adil yargılanma hakkı ilk sırada karşımıza çıkmaktadır. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin de en fazla ihlal kararı verdiği hak türünün adil yargılanma hakkı olması, yargılama adaletinin bir problem olarak karşımızda durduğunu gösterir.
2019 Seçimleri ve Yüksek Seçim Kurulu
31 Mart Mahallî İdare Seçimleri ve ardından yaşanan İstanbul seçimlerinin iptalinin tartışıldığı 2019 yılı, siyaseten dersler çıkarılması gereken bir yıldı. Seçimin iptali ve Yüksek Seçim Kurulu’nun kararları, gelecek yıllarda yapılacak seçimlerdeki muhtemel tartışmalara zemin hazırladı. Bu seçim ve sonrasında yaşanan hukuki gelişmeler, ülkenin demokrasi hayatı bakımından önemlidir. Bu minvalde Anayasa Mahkemesi bireysel başvuru kararları da incelenmeye değerdir.
Hukuk Fakülteleri ve Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı
2019 yılında son kurulan Çankırı Karatekin Üniversitesi Hukuk Fakültesi ile hukuk fakültelerinin sayısı 83 oldu. Fakülte sayılarının artışı ile ilgili süregelen hukuk eğitimi tartışmaları, 2019 yılında hukuk mesleklerine giriş sınavını getirdi. Buna göre hukuk mesleklerine giriş sınavının hukuk fakültesine yeni başlayacak öğrencilere uygulanacağı düzenlendi. Hukuk mesleklerine giriş sınavının dört yıl sonraki ilk uygulaması ve neticesi merakla bekleniyor.
Cumhurbaşkanlığı hükûmet sistemi ve cumhurbaşkanlığı kararnameleri
2019 yılı, cumhurbaşkanlığı hükûmet sisteminin bütünüyle uygulandığı ilk yıldı. İdari teşkilat ve kamu personel hukuku alanında yoğunlaşan otuz civarında cumhurbaşkanlığı kararnamesi, Resmî Gazete’de yayınlandı. Dikkat çeken durum, CBK ile düzenlenemeyecek alanla ilgili aynı günkü Resmî Gazete’de kanun çıkarılması oldu. Mevcut durumda iktidar partisinin yasama içerisindeki ağırlığı hissedilirken Meclis’in ağırlığının değişmesi durumunda, yasama ve yürütmenin çatışma ihtimali, cumhurbaşkanlığı hükûmet sisteminin bir gerilim alanı olarak karşımızda durmaktadır.
