Logo

Türkiye’de İslami STK’ların Kurumsal Yapı ve Faaliyetlerinin Değişimi

Yazarlar

Özet

Son yıllarda İslami STK’ların önemli bir değişim içinde olduğu dikkat çekmektedir. Bu açıdan baktığımızda “büyüme ve değişim sürecini yönetmek” bu STK’ların önündeki en temel yönetim meselelerinden birisi olarak durmaktadır. İslami STK’ların gayelerine odaklanma, gayelerini tüm profesyonel ve gönüllü çalışanlarıyla paylaşabilme, yeni zemine göre stratejik tercihlerde bulunma, etkin işleyen bir organizasyon yapısı oluşturma, nitelikli profesyonel ve gönüllü istihdamı yapabilme ve süreklilik gösteren finansal kaynaklara ihtiyacı bulunmaktadır. Daha da önemlisi tüm bunları gönüllülük ruhunu kaybetmeden etkin işleyen bir kurumsal yapı ve kurum kültürü oluşturarak yapmak gereği dikkat çekmektedir.

İLKE Derneği bünyesinde kurulan Kurumsal Yönetim Akademisi (KYA) gönüllü kuruluşlar alanında var olan sorunlar, yeni gelişmeler ve geleceğe hazırlık kapsamında veriye dayalı bulgular ve tespitler ortaya koymak, çözüm önermek ve farkındalık oluşturmak amacıyla bir dizi araştırma ve yayın faaliyeti yürütmektedir. Bu kapsamda ilk araştırmamız İstanbul Medeniyet Üniversitesi öğretim üyesi Doç. Dr. Lütfi Sunar’ın gerçekleştirdiği, “Türkiye’de İslami STK’ların Kurumsal Yapı ve Faaliyetlerinin Değişimi” adlı nitel araştırmadır.

Bu araştırmada son yirmi yılda İslami STK’ların yapı ve faaliyetlerinde yaşanan değişim ortaya konulmaktadır. Araştırma bulguları bize İslami STK’ların faaliyet alanları, örgütlenmeleri, ilişkileri, mali kaynakları ve görünürlük gibi alanlar bakımında sosyolojik ve yapısal değişim geçirdiklerini/ geçirmeye devam ettiklerini göstermektedir.

Bu rapor Türkiye’de İslami STK’ların Değişimi Araştırması kapsamında yayınlanmıştır.

İlgili İçerikler

III. Sivil Toplum Zirvesi Sonuç Raporu

“Öncü Sivil Toplum: Sivil Toplumda İnsan Yönetimi” temasıyla gerçekleştirilen III. Sivil Toplum Zirvesi, sivil toplum kuruluşlarında insan kaynağı yönetiminin değişen ihtiyaçlarını ve geleceğe yönelik dönüşümünü ele alan kapsamlı bir tartışma zemini sundu. Zirvede, gönüllü yönetimi, değer odaklı liderlik, dijitalleşme, stratejik planlama ve öğrenen organizasyonlar gibi başlıklar altında, sivil toplumun hem bireysel hem de kurumsal kapasitesini artırmaya yönelik yaklaşımlar tartışıldı. İnsan odaklı bir yönetim anlayışının, toplumsal etkiyi kalıcı ve sürdürülebilir kılmadaki önemi vurgulandı.Bu raporda neler bulacaksınız?• 2024 Sivil Toplum Ödülleri kapsamında ödül kazanan kişi ve kuruluşlar• Sivil toplumda insan yönetimi alanındaki güncel eğilimler ve çözüm önerileri• İlham verici proje hikayeleri: İnsan Yönetimi alanında gerçekleştirilen başarılı ve örnek projeler• PiT kişilik envanteri: STK’lar işe alım süreçlerinde nasıl daha etkili kullanılabilir?“Öncü Sivil Toplum: Sivil Toplumda İnsan Yönetimi” Sonuç Raporu, sivil toplum alanının karşılaştığı zorluklara karşı yenilikçi, kapsayıcı ve sürdürülebilir çözümler sunuyor. Rapor, sivil toplum profesyonelleri, sivil toplum yöneticileri ve insan yönetimi alanında çalışan profesyonellere yol gösterici öneriler içeriyor.

09 Temmuz 2025

Kurumsal Gelişim Eğitim Programı'nın 14. Dönem Başvuruları Açıldı!

Sivil Toplum Akademisi’nin 2016 yılından bu yana düzenlediği Kurumsal Gelişim Eğitim Programı 14. Dönem eğitimleriyle devam ediyor! Kurumsal Gelişim Eğitim Programı (KGEP), sivil toplum kuruluşlarının kurumsal kapasitelerinin artırılması ve bu alanda profesyonel ve gönüllü olarak görev yapan kişilerin yetkinliklerinin geliştirilmesini hedefleyen temel bir eğitim programıdır. KGEP, toplumsal sorunlara sivil kuruluşlar aracılığıyla çözüm üretilmesini ve STK’ların ürettikleri fayda ile toplumsal etkilerini artırmalarını desteklemekte; aynı zamanda sivil toplum kültürünün yaygınlaşmasına katkı sunmaktadır. Katılımcılar, bu dönem boyunca insan kaynağı ve gönüllü yönetimi, kurumsal yönetim ve organizasyon, dijital iletişim, kaynak geliştirme, savunuculuk ve proje döngüsü yönetimi olmak üzere altı temel alanda eğitim alacaklardır. Program Hakkında Önemli Bilgiler:• 9-10-11 Temmuz 2025 tarihlerinde İLKE Vakfı'nda gerçekleştireceğimiz KGEP'i eksiksiz tamamlayan katılımcılara katılım belgesi verilecektir.• Alan fark etmeksizin tüm STK'lar başvuruda bulunabilir.  • Program "kapasite geliştirme" eksenli tasarlandığı için tüm dersler bir bütünün parçasıdır ve hepsi aynı öneme sahiptir.  Dolayısıyla katılımcıların 6 farklı ders başlığından en az 5'ine katılması zorunludur.• Programın verimli geçmesi adına kontenjan 30 kişi ile sınırlı tutulmuştur. • Programa katılım için başvuru formu doldurma zorunluluğu bulunmaktadır.• İl dışından gelecek katılımcıların konaklama ve ulaşım maliyetlerini kendilerinin karşılaması beklenmektedir. • Program için herhangi bir ücret talep edilmemektedir. Program Takvimi Yer: İLKE VakfıTarih: 9-10-11 Temmuz 2025Son Başvuru Tarihi: 27 Haziran 2025 Cuma  Sorularınız için [email protected] adresine ulaşabilirsiniz. Kayıt için formu doldurunuz. 

Kurumsal Gelişim Eğitim Programı (KGEP), 30 STK Temsilcisinin Katılımıyla Gerçekleştirildi

Sivil Toplum Akademisi (STA) tarafından düzenlenen Kurumsal Gelişim Eğitim Programı (KGEP), 9-11 Temmuz 2025 tarihleri arasında İstanbul’da başarıyla tamamlandı. Üç gün süren yoğun programa, Türkiye’de faaliyet gösteren 30 farklı sivil toplum kuruluşundan temsilciler katıldı. Program, katılımcılara yalnızca bilgi aktarmakla kalmayıp, aynı zamanda karşılıklı deneyim paylaşımını ve etkileşimi teşvik eden zengin bir öğrenme ortamı sundu.Eğitim programının temel amacı, STK’ların kurumsal kapasitelerini geliştirmek, yönetim süreçlerini daha verimli hale getirmek ve mevcut toplumsal etkiyi daha sürdürülebilir kılmak olarak belirlendi. Bu doğrultuda, katılımcılar teori ile pratiği buluşturan kapsamlı içeriklerle desteklendi.Program, İLKE Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı Av. Ahmet Sait Öner’in yaptığı açılış konuşmasıyla başladı. Ardından, İLKE araştırmacılarının katılımıyla Sivil Toplum Akademisi tanıtıldı ve tanışma oturumu gerçekleştirildi. Katılımcılar, eğitim boyunca altı ana başlık altında şekillenen çeşitli konularla bilgi ve tecrübe kazanma imkânı buldu.İlk gün, Prof. Dr. Nihat Erdoğmuş’un sunduğu “Kurumsal Yönetim ve Organizasyon” dersiyle açıldı. Bu derste, sivil toplum kuruluşlarının amaçları, yapıları ve stratejik yönetim süreçleri detaylı biçimde ele alındı. Günün ikinci yarısında ise Prof. Dr. Mehmet Lütfi Arslan, “İnsan Yönetimi ve Gönüllülük” başlığı altında; gönüllü ve profesyonel çalışanlar arasında denge kurmanın önemi, gönüllülüğün sürdürülebilirliği ve kurumsal gönüllülük politikaları üzerine önemli değerlendirmelerde bulundu.İkinci gün, Kenan Dursun’un yürüttüğü “Dijital İletişim” oturumuyla başladı. Bu eğitimde, dijital iletişimin sadece içerik paylaşımıyla sınırlı kalmayıp, planlı, stratejik ve ölçülebilir bir kurumsal faaliyet olarak ele alınması gerektiği vurgulandı. Ardından Mesut Şen’in verdiği “Kaynak Geliştirme” dersinde; kaynak yaratma yöntemleri, bağışçı ilişkileri, gelir çeşitliliği ve vergi avantajları gibi STK’lar için hayati öneme sahip konular ele alındı.Üçüncü gün, Dilşah Nur Kanmaz’ın gerçekleştirdiği “Savunuculuk” oturumuyla devam etti. Bu oturumda katılımcılar, savunuculuk kavramını benzer faaliyetlerden ayırmayı, farklı bağlamlarda uygun stratejiler geliştirmeyi ve iyi örnekler üzerinden değerlendirme yapmayı öğrendi. Programın kapanış oturumunda ise Vildan Akdoğan Çetinkaya tarafından verilen “Proje Döngüsü Yönetimi” dersiyle, proje kavramının tanımı, kapsam ve operasyon ayrımı, proje başlatma belgeleri ve proje yöneticisinin sorumlulukları gibi konular detaylandırıldı.Programın sonunda, tecrübe paylaşımı bölümünde İLKE Vakfı Mütevelli Heyet Üyesi Davut Şanver moderatörlüğünde Dr. Erhan Erken konuk edildi. KGEP’in sadece bilgi aktarımını amaçlayan bir eğitim süreci değil; aynı zamanda STK’lar arasında iş birliğini güçlendiren, bağ kurma imkânı sunan bir buluşma ortamı yarattığı vurgulandı. Eğitimi başarıyla tamamlayan katılımcılara belgeleri takdim edildi ve program, toplu hatıra fotoğrafı çekimiyle son buldu.