Logo
Toplumsal Değişim Projesi

Toplumsal Değişim Projesi

Toplumsal Değişim Projesi

Özet

Dünya üzerindeki hızlı toplumsal değişim yeni meseleleri de beraberinde getirmektedir. Bilgi teknolojisindeki kayda değer gelişimin oluşturduğu birikiminin yanı sıra, tüm dünyanın etkisini derinden hissettiği küresel salgın süreci bu toplumsal dönüşümü ivmelendirmektedir. Dönüşümü anlamlandırmak, toplumsal sorunlara yenilikçi yaklaşımlar geliştirebilmek için toplumsal değişimin izlenmesi ve anlaşılması gerekmektedir. Bu bağlamda İLKE Vakfı veriye dayalı ve dünya toplumlarını karşılaştırmalı olarak inceleyen bir endeks geliştirilmektedir. Proje adil, hakkaniyetli ve müreffeh bir toplum hedefini hayata geçirmek amacıyla insan refahının farklı boyutlarını ölçmek için bir çerçeve sunma çabasındadır. 
 

Dünyanın ve toplumların her geçen gün hızlı dönüşümüyle birlikte toplumsal refah kavramı ve sosyal politikaların yeniden tanımlanması gerekmektedir. Mevcut dünya sorunlarına ek olarak küresel salgın temel sorunları arttırmış ve derinleştirmiştir. COVID-19 salgını daha da genişleyen ve çeşitlenen kalıcı eşitsizlikler meydana getirmiştir. Bu sebeple salgın sonrası yeni refah tartışmalarına ihtiyaç vardır. Bu çalışma mevcut refah anlayışına alternatif modeller ve düşünme yolları geliştirerek toplumsal refahın çok boyutlu, ilişkisel ve yapısal olduğunu sunmaya çalışmaktadır. Proje, var olan endekslerden farklı olarak, mevcut refah anlayışındaki ön kabulleri tartışır ve verili olarak ele alınan hâkim dünya görüşünü sorgulayarak yeni bir refah anlayışı geliştirilmeye çalışmaktadır.

Günümüzde refah ölçümü GSYİH’nın ötesinde düşünülerek sosyal, çevresel ve kültürel anlamda genişletilmesine rağmen mevcut dönüşümü açıklamada yetersiz kalabilmektedir. Toplumsal refah ve insani gelişmişlik çok boyutlu, ilişkisel ve yapısal olarak tartışılmalıdır. Hâkim refah anlayışına alternatif modeller ve düşünme yolları geliştirerek sadece bugünün değil gelecekteki refahı da güvence altına almak gerekmektedir. Bu sebeple proje alandaki eksiklikleri giderecek mevcut talebi karşılayacak yenilikçi ve eleştirel bir endeks oluşturmayı hedeflemektedir. Toplumsal Değişim Endeksi toplumun iktisadi, sosyal ve kültürel boyutlarını ele alarak tüm dünya ülkelerini ilgilendiren bütüncül göstergeler ve şeffaf verilerle kapsamlı ve sistematik bir ölçüm amaçlamaktadır. 

Proje eğitim, ekonomi, sağlık, çevre, güvenlik, enerji, inovasyon, politik katılım, sosyal etkileşim, ulaşım ve iletişim gibi birçok alanda ülkeler için bir çerçeve sunmaktadır. Bu endeks bir ülkenin hangi alanlarda sorunları olduğunu, hangi alanlarda dünya ortalamasının üzerinde ve altında olduğunu gösterir. Bir ülkenin benzer ekonomik düzeyde olan diğer ülkeler ile mukayesesine zemin hazırlar. Bu sebeple sorun tespiti ve temel öneriler içermektedir. 

Toplumsal gelişim, müreffeh toplum gibi tartışmalar hükümet, akademi ve sivil toplum için giderek daha kritik bir gündem haline gelmektedir. Ekonomik açıdan ister çok gelişmiş ister az gelişmiş olsun her refah seviyesinden insanın yaşam talepleri her geçen gün değişmektedir. Toplumların iyi yaşam talepleri daha belirgin hale gelmekte ve yeni siyasi hareketlerin ortaya çıkmasında bu yeni beklentiler önemli bir rol oynamaktadır. Bu nedenle endeks iyi/müreffeh toplum tartışmalarına alternatif bir bakış açısı sunmaya çalışmaktadır. Aynı zamanda kamu politikası ve sivil toplum nezdinde daha adil ve hakkaniyetli bir sosyal gelişmeyi sağlayacak politikaların uygulanmasına yardımcı olacak pratik bir araç olmayı amaçlamaktadır. Proje akademik açıdan yeni tartışmalara zemin hazırlamayı, sivil toplum alanını harekete geçirmeyi ve politika yapım sürecini etkilemeyi hedeflemektedir.

Endeksin oluşturulmasından sonra uluslararası literatürde ve alanda belli bir konuma erişmesi ve yaygın kullanılan bir endeks haline gelmesi projenin ileri dönem amaç ve vizyonu arasında yer almaktadır. Toplumsal Değişim Endeksi projesi sunulmasıyla birlikte sosyal gelişim, müreffeh toplum, toplumsal dönüşüm konularıyla alakalı projenin fikri altyapısını besleyecek ve bilinirliğini arttıracak uluslararası düzeyde çalıştaylar, sempozyumlar ve yayınlar yapılması öngörülmektedir. Bu doğrultuda tüm dünyadaki kamu kurumlarını bu endeksi resmi bir endeks olarak kullanmayı düşünmeye teşvik etmek ve endeksin kamu politikası yapımında referans noktası haline gelmesine sağlamak nihai hedeflerden biridir.