İLKE İlim Kültür Eğitim Derneği ve İLEM ortaklığında yürütülen "İslam Ahlâk Düşüncesi Projesi" kapsamında "Ahlâkın Temeli Üzerine Konuşmalar" konferans dizisinin dokuzuncusu 21 Mayıs Çarşamba 18.00’de İSAM Konferans Salonu’nda gerçekleşti. Program, 29 Mayıs Üniversitesi Felsefe Bölümü Öğretim Üyesi Ayhan Çitil’in "Cennetten Yeryüzüne İnme Ayetleri İtibarıyla Ahlâk Tecrübesinin Kuruluşu" başlıklı sunumu çerçevesinde yapıldı.

Çitil sunumunda, "İnsan davranışlarına yönelik çağdaş bilimsel araştırmalarda doğalcı, pragmatist ve toplumsal inşacı bakış açılarının ağırlığı gittikçe artmaktadır. Bu bakış açılarına göre ahlâk tecrübesi, etolojinin, antropolojinin ve/veya sosyolojinin sınırları içerisinde ve herhangi bir metafiziksel zemine gönderme yapmaksızın temellendirilebilmelidir. Bir başka ifadeyle tecrübesi ve fiilleri çözümlenecek olan insan, yeryüzündeki diğer var olanlardan (yeryüzünde var olması itibariyle) herhangi bir farklılığa sahip değilmişçesine ele alınabilmelidir. Bilimsel araştırma bakış açısının insan tecrübesini anlamlandırmakta yetersiz olduğunu düşünen, genelde fenomenolojik bir anlayışa dayalı ahlâk anlayışları ise, ahlâkı, insan tecrübesinin kuruluşunda başkasının indirgenemezliğine veya başkasının önceliğine dayandırma eğilimindedirler. Söz konusu bu yaklaşımlar Batı Metafiziğinin son yüzyıllarda safha safha eleştirilmesinden neşet etmiştir. Eleştirilerin hedefi olan bu metafiziksel bakış açısına göre ise insanın ayırt edici özelliği akla sahip olmasıdır. Akıl insan ruhuna mahsus bir meleke olarak insana kendiliğinden faal olma, kendi faaliyeti ile varlık kazanma veya kendini özgür bir neden olarak düşünebilme imkânını sağladığı ölçüde ahlâk tecrübesinin zemininde yer almaktadır. 'İslamî' sıfatıyla anılabilecek bir ahlâk anlayışı yukarıdaki bu bakış açılarından herhangi biriyle tutarlı olabilir mi? Konuşmada bu soru Hz. Adem’in cennetten yeryüzüne inişini tasvir eden ayetler çerçevesinde eleştirel bir biçimde ele alınacaktır." diyerek konuşmasının ana çerçevesini çizdi.

Konferans, yoğun katılımla gerçekleşti ve izleyiciler program sonrasında soruyla Ayhan Çitil'e eşlik etti.