EĞİTİMİN BÜTÇESİ VE FİNANSMANI

MEB bütçesinin, YÖK ve üniversiteler de dahil olmak üzere son beş yılda GSMH’ye ve Merkezi Yönetim Bütçesi’ne oranla düşüş eğiliminde olduğu görülmektedir. Eğitim için ayrılan yatırım miktarı da dalgalı bir seyir izlenimi verse de düşmektedir. 2017’den itibaren yaşanan kur hareketliliğinin ardından salgın ile başlayan durağanlık sürecinin eğitime ayrılan paylarda personel giderlerini arttırdığı ve yatırımların azalmasına yol açtığı anlaşılmaktadır. Eğitimin uzaktan yapıldığı 2020 yılında mal ve hizmet alımlarına ayrılan payda eksiye düştüğü, ancak 2021’de hijyen ve sağlık gerekçesiyle aynı kalemde normalin üstünde bir artış olduğu görülmektedir. MEB bütçesinde, cari transferler ve sermaye transferlerinde de benzer sebeplerle dalgalanmalar
yaşandığı görülmektedir.

Öğretmen maaşlarında son beş yılda TL bazında artış yaşanırken dolar kuru bazında belirgin bir düşüş yaşanmaktadır. Öğretmen maaşlarının dolar kuruna dönüştürülmesinde 1 Temmuz tarihi esas alındığından 2021 yılı maaşının dolar kuru bazında karşılığı yanıltıcı olabilir. Nitekim 1 Temmuz’da 8,64 TL düzeyinde olan kur, 31 Aralık itibariyle 13 TL civarına gelmiştir.

Öğrenci başına düşen yıllık harcama miktarları son beş yılda TL bazında artarken dolar kuru bazında belirgin bir düşüş göstermektedir. Düşüşün en az yaşandığı kademe, ortaöğretim kademesi olmuştur. En fazla düşüş ise okul öncesi ve yükseköğretimde yaşanmıştır.